Hoe maak je zelf jam?
Fruit over?
Vraag je je wel eens af wat je met al dat fruit moet dat aan dat ene kleine boompje of struikje in je tuin groeit?
Of zou je je wel eens willen laten verleiden door zon bulk voorraad frambozen op de markt maar weet je echt niet hoe je moet beginnen? Jam is voor elk soort fruit eigenlijk een goede oplossing. Het is lekker, niet te moeilijk, lang houdbaar en je kan er oneindig mee variëren. In dit blog van de KeukenBij vertel ik je er meer over.
Geleisuiker
Ik gebruik om jam te maken altijd half zoete geleisuiker, het is gezonder en je proeft veel beter de smaak van het fruit. Hiervoor ga ik 1 a 2 keer per jaar de grens over naar Duitsland om daar een flinke voorraad in te slaan.
Nu is dit niet voor iedereen een oplossing maar niet getreurd want ook in Nederland is er een hele fijne variant te koop. Hij ligt gewoon bij elke supermarkt en geeft een heerlijk resultaat.
| Gebruik dan de 3:1 geleisuiker van Van Gilse. Mocht je de jam nou toch zoeter willen kun je ook de gewone geleisuiker nemen. Maarrrr…. laat je niet verleiden door het grote pak en de prijs. Hij lijkt op het eerste gezicht goedkoper maar van de 3:1 geleisuiker gebruik je 1/3 minder op een kilo jam! Dus gezonder én Goedkoper. En jullie weten het: Love It!
|
 |
Jam zonder Suiker
Jam zonder suiker maken kan ook. Je kan dan werken met Pectine, een stof die van nature ook in zuur fruit zit...
Zelf geen fruit in de tuin?
Nog een paar tips voor als je zelf geen fruit in je tuin hebt. Als je aan het einde van een marktdag een bezoekje brengt aan de markt kun je vaak voor een klein prijsje een flinke hoeveelheid frambozen, aardbeien of ander heerlijk fruit scoren.
Heb je net niet genoeg fruit kook dan gerust een appel of een banaan mee met je fruit. Dat geeft je jam net wat meer body, zo heb je weer een potje extra gevuld.
En wil je nou gewoon heel graag een keer jam maken, hoe dan ook, dan kun je prima ook jam maken van diepvriesfruit. Dit is niet de goedkoopste optie maar je hebt wel lekker veel keus en het scheelt schoonmaken, je kiepert het zo de pan in!
Hoe lang kun je zelfgemaakte jam bewaren?
Het is bij zelf jam maken heel belangrijk dat je schoon en hygiënisch werkt. Dus een schoon aanrecht, schone keukengerei en schone potten. De glazen potten steriliseer ik in de oven op 150 graden. Ondertussen kook ik de glazen deksels uit in een pannetje heet water.
Als je dit allemaal netjes doet is de jam (met suiker) zeker een jaar houdbaar. Bij mij is het na een jaar altijd op, maar best kans dat je het nog veel langer kunt bewaren.
Kijk, ruik en proef!
Etiketten
Tot slot label ik elk potje met een etiket zodat je altijd kun terug zien wat er in zit en wanneer je het hebt gemaakt. Dit lijkt tijdens het maken niet zo van belang maar geloof mij als je meerdere potjes jam maakt in een seizoen raak je op een gegeven moment de kluts kwijt.
Ik gebruik altijd de schooletiketten van de Hema. Die blijven goed zitten en zijn makkelijk beschrijfbaar. Ook week je ze er als de potten leeg zijn er in heet water weer makkelijk af.
Op de etiketten schrijf ik wat erin zit en de datum waarop het gemaakt is.
Een kleine tip: Ik tel altijd een jaar bij de datum op. Dit is dus een soort van tht datum. Dit staat wat leuker als je een potje cadeau geeft of je iemand te eten hebt. Als je de datum van produceren op het potje hebt staan lijkt het al over datum.
Mocht je potjes cadeau willen geven is het leuk om van een lap stof vierkantjes te knippen die je met een elastiekje over het deksel spant. Een zelfgemaakt cadeautje doet het altijd goed!
Zelf aan de slag
Eigenlijk is het principe van jam maken voor elk soort fruit hetzelfde. Wat je jam specialer kan maken is een snufje kaneel toevoegen of wat blaadjes munt.
Hieronder zal ik eerst het basisrecept van jam uitleggen.
Wat heb je nodig?
- Een grote pan. Ik gebruik een grote soeppan van 8 liter. Als je net als ik elektrisch kookt is het echt fijn om te investeren in een goede pan die goed warmte doorlaat en niet snel aanbakt. pannen van BK
- Een zeef als je niet van pitjes in je jam houdt.
- Een staafmixer (optioneel).
- Glazen potjes (200–300 ml) voor het bewaren van jam. Bijvoorbeeld deze potten van Natuurlijkleven.
|
|
Let op: deze potten zijn ideaal voor jam en appelmoes of om nootjes in te bewaren. Niet geschikt om te wecken, daarvoor heb je speciale weckpotten nodig.
Het recept voor Jam
Ik ga hieronder uit van 1,25 kilo fruit, dit zijn ca 6 potjes:
Uiteraard kun je de hoeveelheden vermenigvuldigen als je meer jam wilt maken.
Maak het fruit schoon en snijd het in kleine stukjes. Kook het in een ruime pan totdat het zacht is en uit elkaar valt. Mocht het een beetje aanbakken voeg dan een scheutje water toe.
Zet ondertussen de (schone) glazen potjes in de oven en verwarm tot 150 graden. Doe de deksels in een pan kokend water.
Als je geen stukjes in je jam wilt, kun je het fruit pureren. Als je geen pitjes in je jam wilt, haal het fruit eventueel door een zeef.
Voeg nu de geleisuiker toe en kook even goed door.
Leg een schone theedoek op het aanrecht en zet de hete potten erop. Leg de deksels alvast klaar zodat je mooi vlot door kunt werken.
Giet de kokend hete jam in de hete potten. Sluit de potten en draai de deksels stevig aan. Laat de potten op het aanrecht afkoelen. Na een poosje hoor je een ploppend geluid: je jam is gelukt!
Schrijf en plak de etiketten en klaar is Kees!
Potten Steriliseren
Onmisbaar bij het maken van jam en andere zelfgemaakte producten zijn goede glazen potten. Perfect hiervoor zijn lege jampotjes of appelmoespotten. Potten van augurken en piccalilly zijn niet geschikt omdat de zure geur in de potjes blijft hangen. Hoe meer je zelf maakt, hoe minder lege potjes je natuurlijk hebt. Daarom spaart mijn hele familie mee.
Mocht je toch echt potjes nodig hebben en niets in de buurt hebben om te hergebruiken, zijn de potjes van Natuurlijker Leven een fijn alternatief.
Aan de slag
Als eerste doe ik de potten en deksels op het heetste programma in de vaatwasser zodat ze echt goed schoon zijn.
Tijdens het maken van de jam (of lemoncurd) zet ik de potjes op 150 graden in de oven. De deksels doe ik in een pan met kokend water. Als je de deksels ook in de oven doet, smelt het binnenste randje en sluit hij niet goed meer.
Nu is het zaak om zo heet en schoon mogelijk te werken.
Leg een schone theedoek op het aanrecht en pak met een schone doek een aantal potten uit de oven (laat de rest in de oven). Vis alvast de bijpassende deksels uit het water en leg ze klaar. Giet nu zo netjes mogelijk de kokende jam in de potjes. Gebruik zo nodig een trechter of schenkkan. Als je toch wat knoeit, veeg dat dan zo snel mogelijk weg met een schone doek. Draai meteen de deksels er stevig op en zet ze apart.
Na een uurtje hoor je een vrolijk ploppend geluid. Dit betekent dat de deksels vacuüm trekken en dat je proces is geslaagd!
Help, mijn jam trekt niet vacuüm
Als je het ploppende geluid niet hoort of als je de deksel aan de bovenkant kunt indrukken, is je jam niet vacuüm getrokken. Waarschijnlijk heb je dan niet heet genoeg gewerkt of zat je deksel niet stevig genoeg dicht.
Niet getreurd: je kunt je product nog steeds eten en gebruiken. Het is alleen niet lang houdbaar. Behandel het dan als een geopend product: zet het in de koelkast en consumeer binnen enkele dagen.
Moet je de potten op de kop zetten?
Zelf zet ik mijn potten nooit op de kop. De kans op lekken is dan erg groot. Doordat ik de deksels goed uitkook en de potten super schoon zijn, is mijn methode net zo hygiënisch. Als de potten goed vacuüm trekken en de deksels zijn uitkookt, is het prima om ze gewoon rechtop te laten staan.
Met deze methode kun je genieten van heerlijke zelfgemaakte jam, lemoncurd en andere lekkernijen, die lang houdbaar zijn en perfect geschikt om cadeau te geven of zelf van te genieten!
Andere varianten uit de natuur
Naast klassieke jam kun je ook heerlijke producten maken van wilde planten! Probeer eens vlierbloesemsiroop en paardenbloemjam te maken. Deze natuurlijke lekkernijen zijn verrassend eenvoudig en geven een unieke twist. Perfect om te ontdekken wat de natuur allemaal te bieden heeft voor in je keuken!
